Wij waren met 19 flinkerds die, niettegenstaande de bloedhete dag tevoren, de moed hadden om mee te stappen.

Gelukkig was de temperatuur perfect (23°C) en was er een zacht, licht verfrissend Noordzeebriesje, vooral tijdens de heentocht.

 Er was weinig volk op het strand, reeds vanaf het vertrek. Dichter bij Oostende, ter hoogte van het vroegere militaire hospitaal waren we gedurende 1km alleen met de natuur!

Op de terugweg (niemand nam de kusttram) leerden wij waarom het duinroosje werd uitgeroeid als exoot. Gelukkig is het op de terugkeer.

Naar gewoonte werd onze plantenkennis weer eens door Mieke flink bijgespijkerd. Eugeen gaf ons ook een mooi geïllustreerd overzicht van de mogelijke kustbeschermingen tegen hevige stormen en de toekomstige zeespiegelverhoging.

Rond het middaguur werd de groep warm verwelkomd in bistrobar de Jachthoorn, fraai gelegen aan de immer drukke en geanimeerde hoofdboulevard van Hoogstraten, de Vrijheid. De langgerekte hoofdas van het stadje bewijst duidelijk dat dit geen organisch gegroeid middeleeuws centrum is maar een latere geplande vestiging van werelds, religieus en militair belang. Met frisse salades, lokale aardbeien en veel geanimeerde gesprekken werd dit een plezierige zomerse lunch in de zonovergoten veranda. De afspraak om 14u met gids Jos hebben we nipt gehaald.

Hij gaf ons een enthousiaste rondleiding in de Sint-Katharinakerk, een meesterwerk van Brabantse laatgotiek met invloeden uit de Kempense bouwstijl. De "kathedraal van de Kempen" werd gebouwd tussen 1525 en 1550 in opdracht van graaf Antoon van Lalaing en gravin Elisabeth van Culemborg, ontworpen door architect Rombout Keldermans die ook meewerkte aan de Antwerpse kathedraal. 

Binnenin werden allen overweldigd door de enorme ruimte en het licht. De slanke pijlers, de hoge spitsbogen en het gewelf creëren een gevoel van lichtheid en spiritualiteit. De kerkelijke glasramen, schilderijen, muurschilderingen en praalgraven van Antoon de Lalaing en Elisabeth van Culemborg konden we maar partieel bewonderen omwille van de omvangrijke renovatiewerken. Zie hiervoor het bezoek van 17 juni 2021, iets lager op deze pagina.

Het Begijnhof, gelegen naast de kerk, is een oase van rust en harmonie. De begijnhofkerk bij de hoofdingang is een klassieke barokke kerk in miniformaat. De idyllische begijnhofhuisjes stammen uit de 17e en 18e eeuw. De woningen, met hun typische trapgevels en groene tuintjes, zijn perfect gerestaureerd dank zij een burgerinitiatief van enkele Hoogstratenaren. Door deze redding geven ze ook vandaag nog een unieke inkijk in de rust en het leven van de begijnen.

Wij waren met 37, te weten 34 leden, onze twee Zwingidsen Mieke en Eugeen De Bleeker en één invité, allen stipt aanwezig om 10u45. Na een snelle koffie - ja, de brasserie naast het museum werd wel wat overrompeld door die “grote” menigte - startte ons gegidst bezoek. De beide Delvauxgidsen waren uitstekend. Eén dame-gids had de schilder nog bij leven gekend en frequent gesproken, en gidste reeds meer dan 30 jaar. 

Het museum is er op verzoek van Paul Delvaux gekomen, toen hij jarenlang in Koksijde verbleef. Zelf zou hij een deel van de werken aan het museum hebben geschonken. Het museum werd in twee fazen uitgebreid en heeft de grootste collectie wereldwijd van Delvaux werken. Gewoonlijk worden er een 125 werken geëxposeerd. 

Delvaux zelf klasseerde zijn werk als ”magisch realisme”. Hij zag zich dus op een ander niveau en hanteerde een andere benadering dan het surrealisme. Delvaux was niet erg bevriend met René Magritte, die vond dat Delvaux beter Delvache had geheten!!

 Delvaux droomde waarschijnlijk zowel overdag als ’s nachts. Zelfs de Delvaux kenners zullen verwonderd zijn geweest over de verscheidenheid aan onderwerpen die Delvaux afbeeldde en de stijlen die hij beoefende. Wikipedia leert ons: “Uit het werk van Paul Delvaux blijkt zijn theatrale voorliefde voor de klassieke oudheid gecombineerd met vrouwelijk schoon. Samen met zijn excentrieke passie voor het schilderen van treinen, trams en stations vormen beide thema’s dan ook zowat de rode draad binnen zijn oeuvre. Veel van zijn eerdere werken vertonen ook raakvlakken met het postimpressionisme en evolueerden nadien, onder invloed van onder meer Constant Permeke (1886-1952), naar het expressionisme” .

Tijdens het interbellum maakte Delvaux toevallig kennis met het hersenschimmige oeuvre van de metafysische schilder Giorgio De Chirico (1888-1978) en zo met het surrealisme. Giorgio de Chirico leed aan het “Alice in Wonderland syndroom”. Dit is een aandoening waarbij kinderen aanvallen hebben waarbij ze mensen of voorwerpen in de omgeving vervormd zien (bijvoorbeeld erg vergroot of verkleind), terwijl dit in werkelijkheid niet het geval is. Meest waarschijnlijk heeft dat zijn latere werk beïnvloed. Rond Paul Delvaux is geen neurologisch aandoening bekend, maar misschien moeten wij wat dieper graven! De raakpunten tussen creatieve kunstenaars en psychische stoornissen zijn talrijk.

De figuren van Delvaux zijn geschilderd naar modellen, maar het gelaat “fantaseerde” hij er zelf bij en de ogen staren steeds, als gehypnotiseerd en zonder uitdrukking, in de verte.

Op latere leeftijd - hij werd 97 jaar - leed Delvaux aan een “leeftijdsgebonden maculaire degeneratie”. Zijn centraal scherpzicht ging achteruit en hij overleed blind zijnde. Dat is goed merkbaar aan de laatste evolutie in zijn werk waar er geen details meer merkbaar zijn.

Na het bezoek hadden we een gezellige lunch in de brasserie naast het museum – erg verse, lekkere tomaat-garnaal – en gingen dan op stap met onze twee Zwingidsen voor een flinke wandeling van 5,8km. We trokken o.a. naar de HOGE BLEKKER, het natuurreservaat met een duin die zijn naam gaf aan het domein, en met 33m de hoogste duinrug is aan de Vlaamse kust. Blekker of Blinkaart is de volkse benaming voor een onbegroeide duinheuvel die het zonlicht weerkaatst (blekken of blinken).

 Onze gidsen verschaften ons als steeds overvloedige en zeer interessante informatie rond alle soorten natuurfenomenen, de evolutie van de duinen en alles over de plantenwereld in die biotoop. Er waren opmerkelijk veel blauwe zeedistels.

De ontdekking van dit mooie natuurgebied eindigde met enkele “sportieve afdalingen“ naar het strand toe. De korte strandwandeling ging onder zeer strakke wind en diende wat ingekort omwille van de opkomende lichte regen! Een totaal ander informatiepakket rond “eb en vloed” hebben wij nog tegoed van onze Zwin gidsen, die ook  bij de Probus familie horen (leden Knokke-Heist). Misschien bij een volgende gelegenheid.

Iedereen bedankt, en vooral de gidsen, voor jullie enthousiaste aanwezigheid.

Verslag: Frank Goes, voorzitter

Vijfendertig goedgemutste leden van Probus Voorkempen vertrokken op Vlaanderen's feestdag om 11u, vanop het Steenplein te Antwerpen, op stap met de Waterbus richting Lillo-Fort. Een gewaardeerd initiatief en organisatie van ons medelid Paul Roebben.

Aan de steiger in Lillo werden we opgewacht en persoonlijk verwelkomd door de 'burgemeester' van Lillo, een verrassende gids, en zoals later bleek, een uiterst markante figuur en geboren verteller!

De verhalen gingen over de fietsenrekken van Mieke Vogels, het politiekantoor van Mega Mindy, de dorpsschool en het Poldermuseum, Louwke die het seinlicht bediende in het haventje, de loge die zitting hield in het oud-gemeentehuis waar we lekkere broodjes geserveerd kregen... en een presentatie over de toekomst en de herinrichting van Lillo.

Het is immers de bedoeling de reeds gedeeltelijk opgehoogde dijken te sluiten, en nadien de stervorm van het fort, waarvan een stuk was weggevallen door de aanleg van het haventje, terug volledig op te bouwen buiten de nieuwe Sigmadijk. Het haventje uit begin 1900 wordt gedempt.

Vlak naast de kerk van Lillo-Fort had Napoleon in 1810 een opslagplaats voor maar liefst 50 ton buskruit laten bouwen, met muren van 3 meter dik: het Kruitmagazijn. Nu is het omgebouwd tot theater, maar ook poesjenellenkelder en rariteitenkabinet, waar de 'burgemeester' na de middag zijn talenten als entertainer exposeerde met o.m. de poppen die hij redde bij het ter ziele gaan van het bekende Antwerpse Poppentheater Van Campen.

In de opgeknapte kazematten aan het Kazerneplein is het Rariteitenkabinet van wijlen Omer Honoré Van Caesbeecke, foorreiziger, ondergebracht. Een verzameling van de meest uiteenlopende en extravagante voorwerpen, een kermisattractie die in de traditie van de oorspronkelijke verzamelaar, met een goed verhaal en de nodige verbeelding werden becommentarieerd.

Na een afsluitend drankje in het Kruitmagazijn bracht de Waterbus ons, onder een aarzelend zonnetje, terug naar de stad...

Wij spraken af rond 10u30 op het strand van Wenduine, aan Chalet Westhinder, voor een zonovergoten strandwandeling naar De Haan waar wij een architecturaal bezoek brachten aan het “mooiste dorp aan zee” gekend om zijn Belle-Epoque stijl. Na de lunch ging de terugtocht langs de duinbossen en het natuurgebied  gelegen achter de duinenrij.

Onze gidsen waren net als vorig jaar Mieke en Eugeen De Bleeker, respectievelijk psycholoog en neuropsychiater en beiden ook geaccrediteerde Zwingidsen. Opgedeeld in twee afwisselende groepen kregen we van hen alle mogelijke informatie over het leven op het strand en langs de waterlijn. Dit werd uiterst boeiend en enthousiast gebracht aan de hand van vele voorbeelden die de gidsen over de jaren verzameld hadden. Maar evenzo kon iedere “trouvaille” onmiddellijk ter plaatse gedetailleerd toegelicht worden. Echt indrukwekkend wat ze wisten te vertellen over mosselen, nonnetjes, couteau’s, krabben, zeesterren, krabbenkarkassen al dan niet verveld of vermoord, het zeevonk fenomeen…

In De Haan genoten we van een verfijnde koude lunch bij Mano en wandelden verfrist en met stijgende bewondering door de goed bewaarde concessiewijk: het iconische tramhuisje, een cluster met de oudste Belle Epoque woningen uit de jaren 1880-1930. Typisch voor de Belle Epoque-periode is de cottagestijl die uit Engeland kwam overgewaaid met Franse invloeden en Art Deco-elementen. We ontdekten ook villa Savoyarde waar Albert Einstein een tijdje woonde vooraleer naar Amerika te emigreren. De groepsfoto namen we bij Einstein’s bronzen beeld, rustend in het parkje voor zijn favoriete restaurant.

De bostocht terug naar Wenduine was gelukkig lommerrijk en ook weer erg leerzaam, ditmaal in botanische en ornithologische richting. We sloten dit super-geslaagde, aangename zomerevent tevreden af met een frisse pint in de Westhinder. Tot in september !

Over het Vangeertenhof:

Charles Van Geert was een telg van een Gentse familie van bloemenkwekers. Rond 1829 richtte hij in Borgerhout een kwekerij op. Midden de jaren 1800 pacht zijn zoon (ook een Charles) gronden aan het pas geopende station van Kalmthout. Daar teelt hij gewassen die niet goed gedijen in de zware Borgerhoutse grond.

Charles is ook een bouwpromotor en in 1885 trekt hij vlak bij het station van Kalmthout een modieus buitenverblijf op dat tegelijk dienst doet als ontvangstgebouw voor de klanten en handelspartners van de kwekerij. Het zal een goede eeuw later te zijner ere tot “Vangeertenhof “ worden herdoopt. Na de dood van Van Geert in 1896 wordt het bedrijf omgevormd tot een naamloze vennootschap: “de Société Anonyme Horticole de Calmpthout”. De teelt van coniferen wordt de specialiteit.

In 1952 wordt het een Botanische Tuin van de De Belders, die in 1986 eigendom wordt van het Provinciebestuur van Antwerpen (Het Arboretum van Kalmthout). Vanaf 2014 vinden er belangrijke infrastructuurwerkzaamheden plaats. Sluitstuk is de restauratie van het historische Vangeertenhof dat nu in 2022 in zijn 19de-eeuwse luister is hersteld.

Adres: Heuvel 2, 2920 Kalmthout - Parking in naastliggend Arboretum, Heuvel 8

De Zegge, het oudste  Vlaamse natuurreservaat is gelegen in Geel en is een restant van het laagveengebied van het Geels Gebroekt. De Zegge bestaat uit laagveenmoeras en heidebiotopen. Het grootste deel (93 ha.) is eigendom van de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde Antwerpen, die het in 1952 aankocht. Kleinere stukken zijn eigendom van Natuurpunt en het Agentschap voor Natuur en Bos.

Weer een voltreffer na de succesvolle heidewandeling van mei. Ditmaal bracht organisatrice Lutgart Smekens ons - samen met de gidsen - naar Hoogstraten. Wij waren op donderdagnamiddag 17 juni 2021 met 40 om het begijnhof en de Sint Katharinakerk te bezichtigen en te bewonderen. Aansluitend konden deelnemers genieten van een gezellige babbel met lekkers in de mooie Pastorie van het begijnhof.

De voornaamste bloeiperiode van het begijnhof situeerde zich tussen het midden en het einde van de 17de eeuw. Men begon toen ook met de bouw van een nieuwe begijnhofkerk. Vanaf de tweede helft van de 18de eeuw liep het aantal begijnen geleidelijk terug, tot in 1972 het laatste begijntje definitief uit het begijnhof vertrok.

Het begijnhof was op sterven na dood  maar dat was gerekend zonder het organisatietalent van een groep vrijwilligers: de vzw Het Convent. Deze vereniging kreeg het begijnhof in erfpacht voor een periode van 99 jaar en de restauratie kon beginnen, welke bekroond werd met o.a. de Europa Nostra prijs in 1998. 

We bezochten de tuin en de mooie huizenrijen, de prachtige begijnhofkerk in barokstijl met o.a.. een zeer mooi preekgestoelte.

Het tweede bezoek dat niet minder interessant was ging naar de Sint Katharinakerk - een imposant gebouw dat in volle restauratiefase is.

De flamboyante laatgotische kerk gebouwd tussen 1525 en 1550 met haar 104,70 meter hoge toren, heeft een lengte van 80 meter en wordt vaak de “triomf der bakstenen” genoemd. Het is één van de hoogste bakstenen gebouwen van de wereld. 

Als voornaamste kunstschatten van de kerk vernoemen wij de 16e-eeuwse glasramen en vijf wandtapijten uit de jaren 1540. Boven het hoogaltaar zijn er zeven opvallende glasramen (14 m hoog) die de zeven sacramenten voorstellen.

Als afsluiter was het, als zo dikwijls bij Probus, weer zeer gezellig nababbelen in het koffie-en theesalon naast het begijnhof – de Pastorie.

Op donderdag 3 juni 2021 trokken 22 leden en partners van Probus Voorkempen naar de Niqui Gallery in Kapellen voor de tentoonstelling “Explore and Celebrate” met werk van Johan Tahon, Bas Meeuws, Ingrid van der Hoeven, Stacii Samidin and Anne Rose Regenboog. Vooral Johan Tahon was natuurlijk bijzonder. 

Johan Tahon werd geboren in Menen en werkt in Munkzwalm en Istanbul. Hij gelooft sterk in de spirituele kracht van sculptuur en verdiepte zich onder andere in het leven van Ignatius van Loyola.

Tot 30 september 2021 loopt de overzichts-tentoonstelling UNIVERSUS van Tahon’s werk in het MOU museum in Oudenaarde. Nadien gaat het naar Peking en Rome.  Ook mocht hij recentelijk één van zijn beelden persoonlijk overhandigen aan paus Franciscus. Zie het mooie verslag hierover door Kristien Bonneure op VRT NWS.

Op initiatief en organisatie van bestuurslid Lieve Van Ermen, wandelde Probus Voorkempen op Hemelvaartsdag 2021 op de Kalmthoutse heide.  Het Grenspark (Kalmthoutse Heide) is gefusioneerd met het Nederlands Zoompark en overspant 60 hectaren. Om aan de geldende Corona maatregelen te voldoen hebben we met 3 groepjes van 10 afzonderlijk gemarcheerd.

Startpunt was Parking Zuid aan de Verbindingsweg, en als eerste stop hielden we halt bij de nieuwe Stapper-uitkijktoren. Die biedt een grandioos uitzicht over het grootste ven van het reservaat, het Stappersven. Vervolgens wandelden we gans rond het ven d.i. 6,5 à7 km, via de net heraangelegde Nolse Duinen.

De middagstop was bij “ons geheim idyllisch plekje”, het oude Boswachtershuisje. Daar werd in een zachte weide, waar de frisse kikkers opsprongen, gesmaakt gepicknickt op basis van lekkers en drank dat klaar stond in een kist. Dit had een licht “De Mol” gehalte, en was een amusant aspect van de fijne catering die verzorgd werd door de ”Piknikfabrik”.

Na het dessert trokken we nog een flink eind verder, onder andere via de houten loggia waar men boven het wateroppervlak uitkijkt over een uiterst fraai panorama. Finaal ging het richting parking en huiswaarts, tevreden over de warme persoonlijke contacten die leden konden hebben na zovele maanden van pandemie... Dank aan alle aanwezige leden en hun partners voor de talrijke opkomst.

Een tiental leden van onze Probusclub Voorkempen namen op 02 september 2019 deel aan het jaarlijks Nationaal Probus Golftoernooi, ditmaal ingericht op de terreinen van Ternesse Golf & Country Club in Wommelgem.

Deze editie van het toernooi werd georganiseerd door twee Antwerpse Probusclubs: Voorkempen en Ring.

In totaal waren er 96 spelers. De eerste prijs met 44 punten ging naar het team van Luc Van Loon en Betty Van Oevelen samen met Theo Strauven en Kati Destrijcker - deze laatsten van onze club.

De tweede prijs met 43 punten was voor een team waarvan Richard Van Ham en Monique Mahieu van onze club deel uitmaakten.

 Van harte proficiat aan onze sportieve medeleden !

Beste vrienden,

Bij het aanvaarden van mijn ambt als nieuwe voorzitter moeten we beginnen met een droevig nieuws: zoals jullie weten is WALTER HAVERHALS ons recent ontvallen. Graag een minuut stilte.

Wij starten deze vergadering met een hulde en dank aan diegenen die onze Probusclub 4 jaar geleden gestart hebben. Ik breng in het bijzonder hulde aan het uittredende bestuur, dat zijn taak voortzet maar aangevuld met twee nieuwe mandaten.

Maar een zeer bijzondere dank gaat naar ROGER DOMMISSE, onze voorzitter gedurende de eerste vier jaren van Probus Voorkempen. Het succes van een club, zeker in de opstart, staat en valt met zijn voorzitter en ik wil graag samen mat alle aanwezigen aan ROGER een daverend applaus geven.

Hij heeft er ook voor gezorgd dat de club een snelle opstart en een zeer degelijke ontwikkeling kende. Wij worden reeds als voorbeeld gesteld door verschillende andere Probusclubs. Het aantal leden en ook het aantal actieve, zijnde aanwezige, leden groeide sneller dan voorzien en gehoopt - en ook de laatste maanden komen er nog regelmatig nieuwe leden bij. Roger, een warm proficiat daarvoor!

Wij hebben twee attenties voor Roger voorzien (overhandiging van de insignes eigen aan de voorzitter, een attentie).

Wat het bestuur dat in dienst zal zijn vanaf januari 2019 betreft blijven alle leden van het vorige bestuur werken en wel met volgende functies:

• Penningmeester Marie Rose Vogelaers
• Secretaris Paul De Potter die zijn vroegere functie opnieuw opneemt
• Bernard Peelman als ondervoorzitter
• Roger Praet als contact met de andere clubs
• Peter Naudts oa als contact met sprekers, en
• Last but not least Leo Debecker als webmaster.

Deze kern wordt verder aangevuld met twee nieuwe bestuursleden:

• Lutgart Smekens voor de contacten met de gemeente en
• Lieve Vanermen als medewerkster van Roger Dommisse, die een nieuwe functie opneemt als Probus Regio-coördinator voor onze streek.

Wat mezelf betreft moeten jullie geen ingrijpende  veranderingen verwachten, en dus ook niets vrezen. Er zullen enkele accenten hier en daar worden verlegd maar de grote lijnen die tot hiertoe waren uitgestippeld zullen wij behouden want die waren goed en die blijven goed.

Ik  dank alle leden en in het bijzonder het bestuur voor het vertrouwen, en dan zijn wij hierbij vertrokken voor een mooi en spannend nieuw jaar 2019!

Frank Goes

Voorzitter 2018-2020

Ter gelegenheid van de Probus-bijeenkomst van 10 april 2018 gingen wij “op verplaatsing” in Brussel waar wij het befaamde ART NOUVEAU SOLVAY-huis, Louizalaan 224 in Elsene bezochten. Dit gebouw is een pareltje van Art Nouveau en het beste dat Horta ooit heeft gemaakt. Het is momenteel eigendom van de familie Wittamer die er angstvallig over waakt dat het in zijn oorspronkelijke staat bewaard blijft.

Tweeëntwintig personen hebben deelgenomen aan het bezoek. We werden begeleid door een uitstekende gids die op zeer boeiende wijze alle details verduidelijkte van dit bijzondere huis, zowel voor wat betreft structuur en architectuur als voor wat betreft de binneninrichting die gebruik maakte van de recentste snufjes van die tijd (bijvoorbeeld verwarming, sanitair enz.). Horta had echt aandacht voor alles, de gebruikte materialen (meer dan tien soorten hout en twintig soorten marmer), maar ook licht en ruimte.

Na het bezoek was er een gezellige en verzorgde lunch in de Quincaillerie. Met dank aan Bernard Peelman voor deze mooie en geslaagde organisatie. 

Tekst  en beeld van Roger Dommisse